سفارش تبلیغ
صبا ویژن

سکوی پرواز

ماه ربیع الاول سومین ماه از ماههای قمری و از ماه های فرخنده برای شیعیان است. حادثه مهم و تاریخی لیله المبیت ، هجرت حضرت محمد صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه، ولادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و امام جعفر صادق علیه السلام، ازدواج حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم با حضرت خدیجه علیهاسلام، آغاز امامت امام مهدی علیه السلام، عیدالزهرا و هلاکت یزید بن معاویه از جمله حوادث فرخنده این ماه است.
همچنین غزوه بنی نضیر در سال 4 قمری، صلح امام حسن مجتبی علیه السلام با معاویه در سال 41 قمری، ، شهادت حضرت امام حسن عسگری علیه السلام در سال 260 قمری، واقعه احراق مکه در هنگام جنگ یزید با عبدالله بن زبیر در سال 64 قمری، حادثه صاحب زنج و قتل سیصد هزار نفر از مردم بصره به دست موفق عباسی در سال 258 از دیگر حوادث مهم ماه ربیع الاول است.

منابع :
هدایة الانام الی وقایع الایام، محدث قمی، ص 70؛ مفاتیح الجنان، ص 534

گزارش تصویری / نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر،مسجد جمکران / هبت الله کریمی
نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر / مسجد جمکران

نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر / مسجد جمکران

نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر / مسجد جمکران

نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر / مسجد جمکران

نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر / مسجد جمکران

نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر / مسجد جمکران

نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر / مسجد جمکران

نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر / مسجد جمکران

نهم ربیع الاول آغاز امامت امام عصر / مسجد جمکران

نظر آیت الله مکارم درباره مراسم نهم ربیع الاول
حضرت‌ آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید در پاسخ به استفتائی درباره برگزاری مراسم نهم ربیع الاول چنین آورده است: تولی و تبری راه‌های صحیحی دارد و راه‌های خلاف را نباید رفت.
رسا: حضرت‌ آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید در پاسخ به استفتائی درباره برگزاری مراسم نهم ربیع الاول چنین آورده است: تولی و تبری راه‌های صحیحی دارد و راه‌های خلاف را نباید رفت.

متن استفتا به این شرح است:

«باسمه تعالی

محضر مبارک مرجع عالی‌قدر جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

سلام من الله علیکم و رحمته و برکاته

استفتایی به این شرح تقدیم می گردد؛

چند سالی است که در نهم ربیع الاول، تحت عنوان تاجگذاری صاحب‌الزمان(عج) و یا به نام بی‌بی دوعالم حضرت فاطمه زهرا(س) جلساتی غالبا توسط بانوان برگزار می شود و در قالب و پوشش جشن، مطالبی عنوان می شود که از ساحت و مکتب سراسر ادب و تقوای اهل بیت پیامبر اسلام دور و بعید است.

متأسفانه به آن آب و رنگ قداست هم می زنند و بعضی ادعا می کنند که از آن حاجت می گیرند و بعضی می گویند که خواب‌نما شده اند و امثال ذلک.

ضمنا بعضی از باصطلاح خانم درسی‌ها....، بی خبر از دین، فقط با ذکر خرافات و مطالب ناقص و نادرست و گاه با خواندن شعر و نواختن دف و ترنم به آوازه خوانندگان زن، مجالس تفریح و در ظاهر درس دینی برگزار می کنند و مردم عامی کم اطلاع که تعدادشان هم کم نیست، باعث رونق این گونه محافل می شوند.

حال از حضرت عالی استدعا دارم، حکم شرکت مؤمنین و مؤمنات در این جلسات و مشارکت در بخش‌های سخیف آن را بیان فرمایید تا این بهانه عظیم که علیه شیعه به دست خونریز استکبار جهانی و به خصوص وهابیت داده شده، ان شا‌الله برطرف گردد.»

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در پاسخ استفتای یاد شده چنین آورده‌اند:

«باسمه تعالی

اولا کلیه صداها و آهنگهایی که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام و غیر آن حلال است و تشخیص آن، مراجعه به اهل عرف خواهد بود و تنها رقص زن برای شوهرش جایز است و بقیه اشکال دارد؛ البته منظور، رقص لهوی است نه هرگونه حرکت منظم و موزون و ثانیا: حرام و گناه در هیچ زمانی مجاز نیست، همچنین سخنان رکیک و کارهای زشت دیگر و ثالثا: تولی و تبری راههای صحیحی دارد نه این راههای خلاف.

همیشه موفق باشید.

ناصر مکارم شیرازی»
 
شهادت امام حسن عسکری(ع) و آغاز امامت حضرت ولی‌الله‌الاعظم، مهدی (عج)

خورشید سامرا غروب کرد و خورشیدی دیگر سر بر آسمان برداشت؛ خورشیدی مغربی که از مشرق اسلام، سربلند کرد و چهره غم‌گرفته شهر را در برکه‌ای از نیلوفر شست. خورشیدی که تاج امامت بر سرنهاده بود و نگاه‌های منتظر همه اعصار، او را می‌خواند. او که امام صادق(ع) توفیق خدمتش را از خدا می‌خواست. همان طفلی که تا لحظاتی پیش از شهادت پدرش، همه از نام او می‌پرسیدند. امام عسکری(ع) او را بر شانه‌های ناتوان خود نهاده بود و به‌حاضران می‌گفت: «تاج امامت تا لحظاتی دیگر بر سر این طفل خجسته خواهد نشست. که هم‌نام و هم‌کنیه جدش رسول خداست. غیبتی طولانی دارد و خضر امت به شمار می‌آید. بسیاری از مردم در دوره غیبتش گمراه می‌شوند؛ اما خدا آنان را که امامتش را قبول دارند، استوار می‌گرداند و به آنان، توفیق دعا برای تعجیل در ظهور او می‌دهد و این سری است از اسرار الهی.» و کودک، گفته‌های پدر را با جمله‌ای تأیید کرد. «انا بقیه الله فی ارضه و المنتقم فی اعدائه»1 هم‌او که می‌آید و تمام علف‌های هرز ستمگری را زیر سم اسب خویش لگد می‌کند و ذوالفقار، التیام دست‌های منتقم او می‌شود. هم او که اولین پیکارش در مدینه، انتقام از غاصبان فدک است و امام صادق(ع) فرمود: «آن‌دو را در حالی‌که بدنشان تازه است، بیرون می‌آورد و به آتش می‌کشد.» 2

سلام خدا بر او و دستان انتقام‌گیرش.

پشتوانه‌ای محکم برای دین نوظهور

ازدواج پیامبر اکرم (ص) با حضرت خدیجه‏(س)10 ربیع الاول

مکه، در سیّالی از نور فرو رفته‌است و فرشتگان، فوج فوج از آسمان‏ها پایین می‏آیند و سبدسبد ستاره بر سر زوج بهشتی، محمّد (ص) و خدیجه (‏ع) می‏ریزند و برای شادباش به آسمان‏ها می‏روند. مکه، غرق سرور و شادمانی است و کعبه، لباس سیاهش را از تن درآورده و خود را با تن‌پوشی از شعف، آراسته‌است. زمین و آسمان در شادی، غوطه می‏زنند و ازدواج بهترین آفریده خدا و آخرین فرستاده‏اش را تبریک می‏گویند. زمین دف می‏زند، نسیم دست‌افشانی می‏کند و فرشتگان، بر سر عروس و داماد، شکوفه‏های بهشتی می‌پاشند.‏ خدیجه (‏ع) بر هودجی از نور، به سوی خانه محمّد (ص) روانه می‏شود. خدیجه، نوعروس بهشتی، دست رد بر سینه همه علاقه‏ها و عشق‏ها کوبیده است و خوشبوترین گل هستی را برگزیده و به یک غمزه او، از همه جاذبه‏های دنیا دست کشیده است. او به‌سوی خانه پیامبر (ص) گام برمی‏دارد، تا شریک غصه‏ها و شادی‏هایش باشد و در روزگار سختی، مرهمی بر زخم‏های او گذارد. او می‏رود تا پشتوانه‏ای محکم برای دین نوظهور او باشد. او می‏رود تا افتخار همسری او و مادری دخترش را کسب کند و هم‌صحبت تازه شنیده‏هایش از آسمانِ وحی شود.

تو، دست و بازوی خدایی روح خدا بودی

میلاد امام‌صادق‌(‏ع) 17ربیع الاول

خورشیدِ دیگری بر فراز مدینه تابیدن گرفت. خورشیدی در دورترین کهکشان علم و معرفت، که عالم‌تاب کوچه‏های تاریک دانایی شد و فانوس‌به‌دستان حقیقت‌جو را به سوی سرچشمه ‌دانش رهنمون شد. بگذار عاشقانه‏تر از صداقت سخن بگویم. بگذار بی‏پرده‏تر از خورشید، از چهره صادق(ع) پرده بردارم. امروز روز تولد راستی و درستی است. امروز روز تلألو خورشید دین، صادق آل محمّد (ص) است. شیعه با نام او فخر می‏فروشد و راه او را سرلوحه خویش قرار داده است. این زبانِ حیران، چگونه حقِّ ستایش تو را به جای آرد، که در بند واژه‏هایی نارسا گرفتار است... زبان مدح تو را آسمان سزاوار است. همان جایی که مأوای تو بوده است. امروز ترک آسمان کرده‏ای و به سوی ما سیه‌گلیمان آمده‏ای. ثنای زمینی‏ام را بپذیر، ای آسمانْ‌فرش و سرمدی‌مأوا. شورانگیزترین سلام‏ها به استقبال قدوم تو باد، ای راست‌گفتار و درست‌کردار!


[ یکشنبه 87/12/11 ] [ 10:32 صبح ] [ مهاجر ]

حرم امام حسین علیه السلام

                                                              

با گذر زمان، این نکته به روشنی معلوم شد که امام حسین(علیه السلام) و یارانش، مردان «پیروزِ» کربلا بودند. در کربلا، گرچه آنان، جان باختند; اما اسلام را حیاتی دوباره بخشیدند، رسمِ ستم ستیزی را به جهانیان آموختند، و خود نیز به فیض بزرگ شهادت دست یافتند. همچنین، آنان برای همیشه تاریخ، در نگاه دین مداران و عدالت خواهان جایگاهی شکوهمند یافتند و محبوبِ دل‌های مؤمنان شدند.

با این حال، قیام پیروزمندانه امام حسین(علیه السلام)در عاشورای سال 61 هجری، با نثار خون‌های پاک عزیزان، بی قراری‌های کودکان، بی پناهی‌های بانوان، و یا صحنه هایی آکنده از «مصیبت» و «مظلومیت» رقم خورد. بر این اساس، یادآوری اخبار آن قیام خونین، همواره عواطف انسان‌ها ـ مسلمان و نامسلمان ـ را به تأثر واداشته، و در طول تاریخ به برپایی عزاداری ـ با شکل‌های گوناگون ـ انجامیده است. از این رهگذر، پس از گذشت چهارده قرن و اندی، همچنان درس هاو پیام‌های آن قیام تازه و زنده مانده است.
این همه در حالی است که از دیرباز تاکنون، همواره مخالفانی نیز وجود داشته اند که عزاداری برای امام حسین(علیه السلام) را انکار کرده و یا درباره آن شبهه و تردید روا داشته اند. ایشان، گاهی کوشیده اند تا مشروعیتِ عزاداری برای امام حسین(علیه السلام) را نفی کنند و گاهی نیز کارکردهای اجتماعی آن را زیر سؤال برده اند.
امروزه، عزاداری برای امام حسین(علیه السلام) بیشتر با شکل اخیر از تردید و انکار، و با این گونه شبهات مواجه است: چرا باید برای حادثه ای که قرن‌ها از وقوع آن گذشته، عزاداری و گریه کنیم; سیاه پوش کردن کوچه و بازار و محافل و بر سر و سینه زدن تا کی؟ آیا نمی شود یاد حادثه عاشورا را با شیوه‌های نو همانند برگزاری همایش و کنفرانس مطبوعاتی و... گرامی داشت؟ همچنین، گاهی این چنین، پرسش می شود: اگر امام حسین(علیه السلام) با حرکت خود در روز عاشورا، پیروز و برنده واقعی میدان بود، چرا شیعیان و محبّان آن حضرت به جای جشن و سرور، گریه و عزاداری می کنند؟
روی هم رفته، پرسش‌ها و شبهات یاد شده را می توان در دو سؤال اساسی زیر خلاصه کرد:

1. عزاداری برای امام حسین(علیه السلام) چیست؟ (سؤال از چیستی);
2. عزاداری برای امام حسین(علیه السلام) چرا برپا می شود؟ (سؤال از چرایی).
در این نوشتار، افزون بر پاسخ گویی به دو سؤال مزبور، با توجه به اینکه عزاداری در اساس، بر پایه گریه کردن استوار بوده، و با توجه به اینکه در روایات، پاداش عظیمی برای گریه بر امام حسین(علیه السلام) بیان شده است، به پرسش زیر نیز پاسخ گفته می شود:
3. گریه بر امام حسین(علیه السلام) چیست و بر چه گونه هایی است؟ و در اساس، چرا بر امام حسین(علیه السلام) می گریند؟ (سؤال از چیستی و چرایی).
در ادامه این قسمت از نوشتار، سؤالات یاد شده در سه بخش پاسخ داده می شود:

1. چیستی عزاداری برای امام حسین(علیه السلام)

«عَزا» در لغت، به معنای «صبر و شکیبایی کردن بر هر چیزی که انسان از دست می دهد»، و نیز به معنای «خوب صبر کردن»، «صبر کردن در مصیبت» و «سوگ و مصیبت» است. در عربی، «عَزّیْتُ فلاناً» یعنی او را دلداری و تسلّی دادم، و «اَحْسَنَ اللّهُ عَزاک» یعنی خداوند تو را صبر نیک دهد.
بر این اساس، «عزاداری» مراسمی است که برای آرامش بخشیدن به فرد یا افراد داغ دیده برگزار می شود. برای این منظور، روش‌های متعددی کاربرد دارد; مانند: هم دردی کردنِ زبانی با فرد داغ دیده، گریه کردن همراه با فرد داغ دیده، شنیدن غم و غصه‌های فرد داغ دیده، یادآوری داغ‌های دیگران به ویژه داغ‌های بزرگان دینی و تاریخی و... . در جوامع مختلف، عزاداری معمولا در قالب مراسم جمعی، در چند مرحله زمانی (سوم، هفتم، چهلم و...) و با آدابی مخصوص برگزار می شود، و روی هم رفته، تأثیر بسیار شگرفی در آرامش بخشیدن به افراد داغ دیده دارد.

افزون بر مراسم عزاداری، دو عامل «گذشت زمان» و «فراموشی» به یاری فرد داغ دیده می آید و اندک اندک او را از هیجان‌های ناشی از غم دیدگی می رهاند.در این حال، معمولا مراسم عزاداری نیز متوقف می شود، و در نهایت، برای بزرگداشت و یاد بود، مراسمی برپا می شود; البته روشن است که نقش مراسم یادبود در آرامش بخشیدن به بازماندگان بسیار اندک، و نقش آن در زنده نگاه داشتنِ نام و یاد فرد در گذشته بسیار فراوان است. از این رو، برگزاری مراسم بزرگداشت و یادبود برای بزرگان دینی، ملّی و دانشمندان، حتی پس از گذشت زمان دراز از فقدان آن ها، کاری بسیار رایج است.
در وهله نخست، به نظر می رسد که برپایی مراسم عزاداری برای امام حسین(علیه السلام)از نوع اخیر است; اما در واقع، شخصیت امام حسین(علیه السلام)چندان عظیم، و حوادث قیام او چنان مصیبت بار است که عزاداری وی به هیچ وجه با مراسم معمول در یاد بود و بزرگداشت افراد که غالباً خشک و بی هیجان است، همانندی ندارد. پس از گذشت چهارده قرن و اندی از حادثه عاشورا، شرکت کنندگان در عزاداری امام حسین(علیه السلام)در واقع، خویشتن را مصیبت زده و داغدارِ آن حادثه بزرگ می یابند و با شرکت در این مراسم عملا به یکدیگر، و نیز به صاحبان اصلی مصیبت (اهل بیت(علیهم السلام)) تسلّی می دهند. گواه بر این سخن، آن است که عزادارانِ امام حسین(علیه السلام)، به یادِ مصائب و مظلومیت آن حضرت گریه و شیون سر می دهند و حتی بی تاب می شوند; البته این حالات ریشه در پیوند عمیق عاطفی با امام حسین(علیه السلام) و اهل بیت(علیهم السلام)دارد که در این باره، در ادامه نوشتار به تفصیل سخن به میان خواهد آمد.

ناگفته پیداست که برپایی عزاداری امام حسین(علیه السلام) افزون بر تسلّی بخشیدن به شرکت کنندگان در آن مراسم، به طور کاملا طبیعی، سبب می شود تا نام و یاد امام حسین(علیه السلام) و حماسه عظیم او همواره زنده و تازه نگاه داشته شود; به ویژه آنکه عزاداری بر امام حسین(علیه السلام)در قالب یکی از مردمی ترین رسم‌های اجتماعی میان مسلمانان انجام می شود و همگان در هر سنّ و از هر صنف ـ زن و مرد، پیر و جوان و خردسال، و... ـ با حضور در آن، پیام‌ها و درس‌های حماسه حسینی را با عمق جان دریافت می کنند.

2. چرایی عزاداری برای امام حسین(علیه السلام)

عزاداران امام حسین(علیه السلام) با حضور در مراسم عزاداری آن حضرت، در واقع، خویشتن را مصیبت زده و داغ دارِ حادثه خونین عاشورا می یابند; گریه و شیون سر می دهند و بی تاب می شوند. بر این اساس، در این قسمت از نوشتار، ابتدا باید بر این سخن اذعان کرد که عزاداری امام حسین(علیه السلام)، گرچه به گونه ای است که شرکت کنندگان در آن، غمبار و گریان می شوند، اما با وجود این، آن مراسم تأثیرات روانی بسیار مطلوبی بر روی ایشان بر جای می گذارد. بی گمان، شرکت کنندگان در عزاداری امام حسین(علیه السلام)آرامشی ویژه و لذتی خاص را احساس می کنند، و اگر غمی بر چهره آنان می نشیند، غمی متفاوت با غم و غصه‌های زندگی روزمره است; غم معنویت، غم آخرت و غم مظلومیت است. غمی است که منشأ حرکت است، و کنشوری اجتماعی افراد را افزایش می دهد نه کاهش، و عامل نابهنجار در زندگی افراد نمی شود، بلکه در مواردی نقش درمانی ایفا می کند، و به زندگی نشاط می بخشد. از این رو، کسانی که حضور در مجالس عزاداری امام حسین(علیه السلام) را تجربه کرده اند، هرگز از تکرار و استمرار آن دلزده نمی شوند; در حالی که بی گمان، در هیچ مجلس یاد بود و بزرگداشت دیگری، وضع بدین گونه نیست.
حال، باید دید که چرا عزاداران حسینی، به شکل خود خواسته، به مجالس سوگواری امام حسین(علیه السلام) پا می گذارند، جامه سیاه بر تن می کنند، بر سر و سینه می زنند، اشک می ریزند و...؟ بی گمان، پاسخ به این پرسش، خود می تواند بیانگر «چرایی عزاداری برای امام حسین(علیه السلام)» باشد.

اساسِ پاسخ را باید در مهر و محبّتِ به امام حسین(علیه السلام)جستوجو کرد که تا «ژرفای احساسات و عواطفِ» عزاداران راه یافته، و ایشان را چنان شیفته و شیدا کرده است که ناآشنایان طعنه گو، از حالت آنان به «جنون» تعبیر می کنند. آری، عزاداران امام حسین(علیه السلام) بر اساس «پیوند عمیق عاطفی»، هر ساله مراسم عزای حسینی را با شکوه تر از قبل برگزار می کنند، و این همه، تجلّی این فرموده رسول خدا(صلی الله علیه وآله)است: «إن لقتل الحسین حرارة فی قلوب المؤمنین لاتبرد ابداً»; برای شهادت امام حسین(علیه السلام)در دل‌های مؤمنان حرارتی است که هرگز سرد و خاموش نمی شود.

بر این اساس، مهر، عشق و عاطفه، مهم ترین پشتوانه برای برپایی مراسم عزاداری امام حسین(علیه السلام) بوده است. با وجود این، کارکرد آن مراسم، هرگز به جنبه عاطفی محدود نبوده است. در طول تاریخ، برگزاری عزاداری برای امام حسین(علیه السلام)فرصتی مناسب به دست می داده است تا مرثیه سرایان و خطیبان، همگان را با شخصیت و نهضت امام حسین(علیه السلام)، و نیز با معارف اسلامی آشنا کنند. بر این اساس، عزاداری امام حسین(علیه السلام)آثار، فواید و کارکردهای بسیار مهمی در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و سیاسی داشته است. بی گمان، شناخت این کارکردها و آثار سبب می شود تا ما نسبت به «چرایی عزاداری برای امام حسین(علیه السلام)» آگاهی ژرف تری پیدا کنیم. از این رو، در اینجا، مهم ترین کارکردها و آثار عزاداری امام حسین(علیه السلام)، به اجمال شناسایی می شود:
ادامه مطلب...

[ دوشنبه 87/10/9 ] [ 9:17 صبح ] [ مهاجر ]
درباره وبلاگ
امکانات وب